ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ 2023

Ωφελούμενοι – Κίνητρα

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία.

Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (δωρεάν παραχώρηση / ενοικίαση), δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).

Για τη νομιμότητα της κατοικίας ο αιτών θα πρέπει να προσκομίσει τα σχετικά νομιμοποιητικά της έγγραφα.

Η κύρια χρήση της κατοικίας καταγράφεται στα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος του χρήστη εντός των τελευταίων τριών (3) ετών, με προτεραιότητα το έτος αναφοράς. Σε περίπτωση που από τα στοιχεία της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, για το έτος αναφοράς προκύπτει ότι το ακίνητο δεν ήταν σε χρήση (κενό διαμέρισμα, κενή μονοκατοικία) το εν λόγω φορολογικό έτος, για την πιστοποίηση της κύριας χρήσης κατοικίας θα χρησιμοποιηθούν αντίστοιχα δικαιολογητικά ενός εκ των δύο προηγούμενων φορολογικών ετών. Εάν η κατοικία έχει αποκτηθεί μετά τις 31.12.2021 (πρόσφατη απόκτηση ακινήτου), θα ζητηθεί έγγραφη δέσμευση για την κύρια χρήση της κατοικίας.

Στις ενοικιαζόμενες / δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 1407/2013 της Επιτροπής ΕΕ για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης (200.000 Ευρώ).

Δεν είναι επιλέξιμες κατοικίες με χρήση βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης. Για το ίδιο φυσικό πρόσωπο επιτρέπεται η υποβολή αίτησης σε έναν μόνο από τους δύο κύκλους του Προγράμματος. 

Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης μίας αίτησης ορίζεται ως εξής: 

Πίνακας 2.2.2 Επιχορήγηση

Ατομικό Εισόδημα (€)		Οικογενειακό Εισόδημα (€)	Ποσοστό Επιχορήγησης
			Ιδιοκατοίκηση από τον αιτούντα	Δωρεάν Παραχώρηση σε έτερο Πρόσωπο / Ενοικίαση
1	≤5.000	≤10.000	75%	65%
2	>5.000 – 10.000	>10.000 – 20.000	70%	60%
3	>10.000 – 20.000	>20.000 – 30.000	55%	45%
4	>20.000 – 30.000	>30.000 – 40.000	45%	40%
5	>30.000	>40.000	40%	40%

Το ποσοστό επιχορήγησης αφορά στον επιλέξιμο προϋπολογισμό παρεμβάσεων. Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου στη βάση σχετικού αιτήματος του Ωφελούμενου, ή πληρωμή με Ίδια Κεφάλαια, ή με συνδυασμό των παραπάνω.

Η δαπάνη για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, η δαπάνη του συμβούλου έργου, η δαπάνη για την κατάρτιση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου/Διηρημένης Ιδιοκτησίας καθώς και τυχόν λοιπές δαπάνες μελετών, καλύπτονται εξολοκλήρου από το Πρόγραμμα.

Κατοικίες που Επιδοτούνται

Επισημαίνεται ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες του κτηρίου που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου).

Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:

• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.

Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση. Για την ίδια επιλέξιμη κατοικία επιτρέπεται η υποβολή αίτησης σε έναν μόνο από τους δύο κύκλους του Προγράμματος.

Επισημαίνεται ότι, λόγω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων των στοιχείων κατοικίας που καταχωρούνται στην αίτηση με τα αντίστοιχα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στην φορολογική αρχή, είναι απαραίτητο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ενοίκου (Ε1), εάν υπάρχει μίσθωση/δωρεάν παραχώρηση της κύριας κατοικίας και στην αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2), καθώς και στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) να εμπεριέχεται πλήρως και ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου.

Για κάθε επιλέξιμη κατοικία η πρόταση για ενεργειακή αναβάθμιση θα πρέπει να καλύπτει τον ελάχιστο ενεργειακό-περιβαλλοντικό στόχο υποχρεωτικής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ (και υποχρεωτικά στην Β’ κατηγορία κατ’ ελάχιστον όταν πρόκειται για ριζική ανακαίνιση), ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.

Επιλέξιμες Δαπάνες

Ως ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας δαπανών ορίζεται η 01/02/2020  βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Δεν είναι επιλέξιμα έργα τα οποία, βάσει των προσκομιζόμενων παραστατικών δαπάνης, έχουν ολοκληρωθεί ως προς το φυσικό αντικείμενο ή έχουν εκτελεστεί πλήρως μέχρι και την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.

Μόνον οι παρεμβάσεις που ολοκληρώνονται μετά την έκδοση του Α’ ΠΕΑ μπορούν να θεωρηθούν επιλέξιμες για το Πρόγραμμα και σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες θα πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί από την 01/02/2020 (ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας) και μετά.

Διευκρινίζεται ότι, στα πλαίσια των απαιτήσεων του Προγράμματος γίνονται δεκτά ΠΕΑ, που έχουν εκδοθεί  μετά την 27.11.2017 (ημερομηνία ενεργοποίησης του πληροφοριακού συστήματος έκδοσης Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του ΚΕνΑΚ που έχει εγκριθεί με την απόφαση ΔΕΠΕΑ/οικ. 178581/30.06.2017, ΦΕΚ Β’ 2367/12.07.2017), και προ τις 01/02/2020, καθώς και μελέτες και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας που έχουν εκδοθεί προ τις 01/02/2020, η δαπάνη τους όμως δεν είναι επιλέξιμη από το Πρόγραμμα.

Οι παρεμβάσεις, που υποβάλλονται με την αίτηση για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και αφορούν αποκλειστικά στις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων:

1.Αντικατάσταση κουφωμάτων

2.Τοποθέτηση/ αναβάθμιση θερμομόνωσης

3.Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ ψύξης

4.Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)

5.Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού).

Ο ανώτατος επιλέξιμος προϋπολογισμός παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης με ΦΠΑ ανά αίτηση Ωφελούμενου δε μπορεί να υπερβαίνει:

α) το γινόμενο του 1,10 Ευρώ επί το σύνολο της εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α’ ΠΕΑ

β) το γινόμενο του 220 Ευρώ επί την επιφάνεια κύριων χώρων όπως αυτή προκύπτει από το έντυπο Ε9

γ) τις 22.500 Ευρώ

Η υποβολή αιτήσεων πραγματοποιείται σε δύο κύκλους:

-Α’ κύκλος υποβολής για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες : από 12/6/2023 έως και την 15/11/2023

-Β’ κύκλος υποβολής αποκλειστικά για την εισοδηματική κατηγορία 1 (ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά) : από 7/2/2024 έως και την 29/3/2024

Κριτήρια Αξιολόγησης

Τα κριτήρια καθώς και ο αντίστοιχος συντελεστής βαρύτητάς τους αναγράφονται στον ακόλουθο πίνακα.

Α/ Α	Κριτήριο	Βαρύτητα Συντελεστών	Ανώτατο βαθμολογούμενο όριο κριτηρίου	Κατώτατο βαθμολογούμενο όριο κριτηρίου
K1	Ανηγμένο κόστος εξοικονόμησης ενέργειας	50%	0,200	1,100
K2	Εισόδημα (€)/μέλος οικογένειας	14%	1.000(€)/άτομο οικογένειας	30.000(€)/άτομο οικογένειας
K3	Βαθμοημέρες	7%	1,4069	0,2180
K4	Ενεργειακή κλάση. βάσει Α’ ΠΕΑ	5%	Η	Γ
K5	Παλαιότητα κατασκευής	3%	Προ του 1955	2011
K6	Μονογονεϊκή Οικογένεια	7%	σταθερό
K7	ΑμεΑ	7%	σταθερό
K8	Πολύτεκνοι	7%	σταθερό
Μέγιστο ποσοστό βαρύτητας συντελεστών		100%

Η εξίσωση υπολογισμού βαθμολογίας από τον οποίο θα προκύπτει η Σειρά Κατάταξης βάσει και των ανωτέρω κριτηρίων είναι η εξής:

Βαθμολογία = Κ1*50%+Κ2*14%+Κ3*7%+Κ4*5%+Κ5*3%+Κ6*7%+Κ7*7%+Κ8*7%

Τα κριτήρια θα λαμβάνουν κανονικοποιημένη τιμή βάσει προκαθορισμένων ακρότατων τιμών. Αναλυτικά τα κριτήρια παρουσιάζονται στο Παράρτημα IX.

Επισημαίνεται ότι η διαδικασία της Συγκριτικής Αξιολόγησης των αιτήσεων θα είναι ξεχωριστή για τρεις κατηγορίες ωφελούμενων και για κάθε Π.Ε..

• Κατηγορία 1η: Αιτήσεις όπου ο Ωφελούμενος βρίσκεται στην πρώτη (1η) εισοδηματική κατηγορία (βλ. πίνακα 2.2.1)
• Κατηγορία 2η: Αιτήσεις όπου ο Ωφελούμενος βρίσκεται στις λοιπές εισοδηματικές κατηγορίες

Ισοβαθμίες

Στις περιπτώσεις ισοβαθμίας αιτήσεων στην συνολική τους βαθμολογία, η σειρά στους πίνακες κατάταξης (αρχικούς, προσωρινούς, οριστικούς) θα γίνεται βάσει της μεταξύ τους σύγκρισης στην επιμέρους βαθμολογία των κριτηρίων (με σειρά προτεραιότητας): Κ1, Κ2, Κ3