Το θεσμικό πλαίσιο για την υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος (δράση 4.1.2 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020) καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση, η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ και ανοίγει το δρόμο για τη δημοσίευση της πρόσκλησης.

Σύμφωνα με την Απόφαση, η ενίσχυση φτάνει έως το ποσό των 410 ευρώ το στρέμμα για τη στάγδην άρδευση, έως 6.000 ευρώ για τις γεννήτριες πετρελαίου, ενώ η ανώτατη επιλέξιμη δαπάνη για τις γεωτρήσεις αγγίζει τα 2.800 ευρώ + 96,5 ευρώ/μέτρο, και για τα φωτοβολταϊκά έως 3.100 ευρώ ανά kW.

Το ποσοστό της επιδότησης ξεκινά από το 50% και φτάνει έως το 80% των δαπανών για τα φυσικά πρόσωπα, και το 85% για τα συλλογικά σχήματα, ανάλογα με την περιφέρεια όπου πραγματοποιούνται οι επενδύσεις. Ωστόσο, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός δεν μπορεί να υπερβεί αθροιστικά για όλες τις επενδύσεις:

α) Τα 150.000 ευρώ για τις εκμεταλλεύσεις φυσικών και νομικών προσώπων.

β) Τα 200.000 ευρώ για συλλογικές επενδύσεις.

Σημειώνεται ότι προϋπολογισμός μπορεί να ανέλθει έως και τα 500.000 ευρώ, με την προϋπόθεση βέβαια πως ο κύκλος εργασιών της τελευταίας κλεισμένης χρήσης του συλλογικού σχήματος ανέρχεται τουλάχιστον στο 25% του αιτούμενου προϋπολογισμού, ενώ για τα νεοσύστατα συλλογικά σχήματα δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 200.000 ευρώ.

Επιλεξιμότητα φυσικών και νομικών προσώπων

Δικαιούχοι της δράσης 4.1.2 μπορούν να κριθούν φυσικά ή νομικά πρόσωπα του εμπορικού δικαίου, κάτοχοι γεωργικών εκμεταλλεύσεων, εφόσον κατά την ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματος στήριξης πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:

Οι υποψήφιοι φυσικά πρόσωπα πρέπει:

• Να έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, να έχουν πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα.
• Να έχουν υποβάλει ενιαία δήλωση εκμετάλλευσης κατά το έτος που ορίζεται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
• Να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμεροι. Στην περίπτωση που ο υποψήφιος φυσικό πρόσωπο έχει υποβάλει αίτημα ασφάλισης στον ΕΦΚΑ αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία εγγραφής, οφείλει να προσκομίσει έγγραφο του ΕΦΚΑ που να βεβαιώνει ότι εκκρεμεί η διαδικασία αυτή και, συνεπώς, δεν μπορεί να εκδοθεί ασφαλιστική ενημερότητα.
• Να μην είναι άμεσα συνταξιοδοτούμενοι, δηλαδή να μη λαμβάνουν κύρια σύνταξη σύμφωνα με το Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης και τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης προς το πρόσωπό τους στο εσωτερικό ή από οποιοδήποτε ταμείο του εξωτερικού, εξαιρουμένων των περιπτώσεων δικαιούχων συντάξεως λόγω θανάτου (κύριας σύνταξης εκ μεταβιβάσεως), καθώς και συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας,

Οι υποψήφιοι νομικά πρόσωπα του εμπορικού δικαίου πρέπει:

• Να έχουν υποβάλει ενιαία δήλωση εκμετάλλευσης κατά το έτος που ορίζεται στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
• Να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερα.
• Να έχουν διάρκεια κατ’ ελάχιστο 10 έτη από το έτος υποβολής της αίτησης στήριξης και σε κάθε περίπτωση τέτοια ώστε να καλύπτεται η περίοδος των μακροχρόνιων υποχρεώσεων. Συνεπώς, αν το έτος υποβολής είναι το έτος ν, το νομικό πρόσωπο πρέπει να έχει διάρκεια τουλάχιστον μέχρι την 31η.12 του έτους ν+10. Στην περίπτωση κατά την οποία η διάρκεια δεν ορίζεται ή έχει λήξει, πρέπει να οριστεί/ανανεωθεί πριν από την υποβολή της αίτησης στήριξης.
• Να μην τελούν υπό πτώχευση, λύση, αναγκαστική διαχείριση, εκκαθάριση.
• Να έχουν κύρια δραστηριότητα την άσκηση της γεωργίας.

Επιλεξιμότητα Συλλογικών Σχημάτων

Επιλέξιμα συλλογικά σχήματα μπορεί να είναι οι ομάδες παραγωγών, οι οργανώσεις παραγωγών και οι ενώσεις οργανώσεων παραγωγών, καθώς και τα συλλογικά σχήματα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου, όπως αγροτικοί συνεταιρισμοί, ενώσεις αυτών και ΚΟΙΝΣΕΠ.

Τα υποψήφια συλλογικά σχήματα, κατά την ηλεκτρονική υποβολή του αιτήματος στήριξης, πρέπει:

• Οι αγροτικοί συνεταιρισμοί και οι ΚΟΙΝΣΕΠ να είναι εγγεγραμμένοι και ενήμεροι στο οικείο μητρώο. Τα λοιπά συλλογικά σχήματα να είναι αναγνωρισμένα.
• Να έχουν εξουσιοδοτήσει ένα φυσικό πρόσωπο να λειτουργεί ως νόμιμος εκπρόσωπος.
• Να έχουν διακριτή λογιστική διαχείριση στην περίπτωση που το συλλογικό σχήμα υπάγεται στο καθεστώς άλλου νομικού προσώπου.
• Να εμφανίζουν, τις τρεις προηγούμενες χρήσεις από το έτος υποβολής της αίτησης στήριξης, μέσο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο των 30.000 ευρώ και κερδοφόρο μέσο όρο αποτελεσμάτων προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Από τον περιορισμό αυτόν εξαιρούνται όσα συλλογικά σχήματα συστάθηκαν εντός της προηγούμενης τριετίας.
• Να είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερα.
• Να μην τελούν υπό πτώχευση, λύση, αναγκαστική διαχείριση, εκκαθάριση.

Επιλέξιμες δαπάνες

Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται η αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού με στόχο την εξοικονόμηση ύδατος:

Υποκατηγορίες επενδύσεων

1. Αρδευτικά συστήματα: α) στάγδην άρδευσης και β) μικροκαταιονισμού (σταθεροί μικροεκτοξευτές τοπικής άρδευσης χαμηλού ύψους).
2. Δεξαμενές όγκου έως 500 κ.μ. (όπως πλαστικές, μεταλλικές κ.λπ.) που δεν απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις φυσικού εδάφους, για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών συστημάτων της εκμετάλλευσης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται από τα όμβρια ύδατα που κυρίως προέρχονται από την απορροή εγκαταστάσεων της εκμετάλλευσης ή/και με μεταφορά νερού από αδειοδοτημένα σημεία υδροληψίας.
3. Μηχανολογικός και λοιπός εξοπλισμός (όπως π.χ. αγωγοί μεταφοράς) που αποσκοπεί στην επαναχρησιμοποίηση των υδάτων για άρδευση (π.χ. από βιολογικό καθαρισμό).
4. Γεωργία ακριβείας: Ενδεικτικά περιλαμβάνει δαπάνες αγοράς και εγκατάστασης Η/Υ και λογισμικού διαχείρισης γεωργικής εκμετάλλευσης, δικτύου μετεωρολογικών δεδομένων, εγκατάστασης δομημένης καλωδίωσης ή ασύρματου δικτύου, εδαφολογικής ανάλυσης, αισθητήρες, μετρητές, αυτοματοποιημένο έλεγχο συστημάτων άρδευσης, συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και προγραμματισμού. Για τον εξοπλισμό αυτόν, με την αίτηση στήριξης υποβάλλεται μελέτη εγκατάστασης του εξοπλισμού και με την αίτηση πληρωμής μελέτη εφαρμογής του.

Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στις έγγειες βελτιώσεις, οι επενδύσεις αφορούν:

1. Γεωτρήσεις και πηγάδια-φρέατα αποκλειστικά αρδευτικής χρήσης, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού τους (π.χ. σωληνώσεις, αντλία, γεννήτρια, ηλεκτρολογικός πίνακας, υδρομετρητής) και της απαραίτητης κτιριακής υποδομής (π.χ. μικρό αντλιοστάσιο).
2. Επιμέρους εξοπλισμός για τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων γεωτρήσεων/πηγαδιών (ενδεικτικά: αλλαγή αντλίας, γεννήτριας, ηλεκτρολογικού πίνακα, εγκατάσταση υδρομετρητή).
3. Δεξαμενές (χωμάτινες, μεταλλικές κ.λπ.) που απαιτούν εκσκαφές ή επιχώσεις φυσικού εδάφους και χρησιμεύουν για την αποθήκευση νερού βροχής (όμβρια) για την εξυπηρέτηση των αρδευτικών συστημάτων της εκμετάλλευσης.

Της Γωγώ Κατσέλη (eleftherostypos.gr)